Son yıllarda oldukça popülerleşen beslenme modellerinden biri de ‘glütensiz beslenme.’
Kimler glütensiz beslenmeli, herkes için gerekli mi, glütensiz diyet kilo verdirir mi? İşte cevapları J
Glüten Nedir?
Buğday, çavdar, arpa, yulaf gibi tahıllarda bulunan; glütenin ve gliadin proteinlerinin birleşmesiyle oluşan sert ve esnek bir protein yapısıdır. Glüten, özellikle ekmek gibi ürünlerde kıvam arttırıcı bir rol oynadığı için paketli ürünlerin birçoğunda kullanılmaktadır.
Glüten Alerjisi / Çölyak Hastalığı
Glütenin sağlıklı bireyler için bir zararı bulunmamaktadır. Fakat glütene intoleransı olan kişiler için ciddi sağlık sorunları oluşturabilir. Çölyak hastalığı olarak adlandırılan glüten alerjisi, kişilerde glüten tüketimine bağlı olarak bağırsak sorunlarına yol açmaktadır. Glüten tüketen çölyak hastalarında zamanla ince bağırsaklardaki villusların (minik çıkıntılar) silinmesiyle besin emilimi bozulur ve sağlık sorunları ortaya çıkar. Hastalarda karın ağrısı, şişkinlik ve aralıklı ishal en çok görülen belirtilerdir. Çölyak ömür boyu süren bir gıda alerjisidir ve tek tedavisi glütensiz diyettir. Bu yüzden çölyak hastaları için glütensiz diyet gereklidir. Bu hastaların yemekleri glüten bulaşabilecek bir mutfakta pişirilmemeli mümkünse ayrı bir mutfakta hazırlanmalıdır. Yemek hazırlanan araç gereçler bulaşı riskine karşı ayrı tutulmalıdır.
Glütensiz Diyet Zayıflatır mı?
Sağlıklı bireylerin glütensiz beslenmesine gerek yoktur. Glütensiz diyetler her ne kadar popüler olsa da sadece çölyak hastalarına önerilir. Glütensiz unlar ve glütensiz unla yapılan tarifler normal tariflere göre daha yüksek kalori içerir. Yani kilo vermek isterken bu ürünlerle kilo alabilirsiniz. Ayrıca glütensiz beslenmede birçok besin kısıtlanacağı için vitamin mineral eksiklikleri, yetersiz lif alımı ve bağırsak florasının değişmesi gibi sonuçlara neden olabilir.
Her diyet kişiye özeldir. Kilo vermek istiyorsanız herkesin uyguladığı sıradan bir diyet değil; size, yaşam şeklinize ve alışkanlıklarınıza göre planlanmış bir beslenme programı tercih etmelisiniz.
Glütensiz Beslenmesi Gereken Bireyler İçin;
Glüten içeren besinler: Buğday, arpa, çavdar, bulgur, kuskus, irmik, buğday nişastası, bira mayası, makarna, unlu gıdalar, ketçap, hazır soslar, paketli gıdalar…
Glütensiz beslenmede özellikle tahıl grubuna ve paketli ürünlere dikkat edilmelidir. Glütensiz beslenen kişilerin mutlaka etiket okuma alışkanlığı kazanması gerekir. Paketli ürünlerin büyük çoğunluğu glüten içerir. Bu yüzden ‘‘glütensiz’’ veya ‘‘glüten free’’ ibaresi bulunan ürünler tercih edilmelidir.
Glütensiz besinler: Pirinç, soya, chia tohumu, keten tohumu, patates, kinoa, meyve ve sebzeler, kırmızı ve beyaz et, balıklar ve diğer deniz ürünleri, süt ve süt ürünleri, kuruyemiş çeşitleri.
