Ülkemiz bir deprem bölgesi ve bunun artık farkındayız. Yaşadığımız onlarca büyük deprem esnasında, kurtulabilenlerin yaşam üçgenleri oluşan alanlarda kalabildikleri ise bilimsel ve tespit edilmiş bir gerçektir.
Deprem bölgesinde, fay hatlarının yoğun olduğu alanlar ülkemizde bellidir. Bu alanda yaşıyorsanız, her zaman deprem için hazırlıklı olmanız gerekir. Deprem anında ve elbette deprem sonrasında yapacaklarınızı bilirseniz, hem yaşama şansınız, hem de başkalarını kurtarma olasılığınız artacaktır.
Deprem Anında Ne Yapmalıyız?
Depreme hazırlık için öncelikle el altında, ortalıkta olan acil durum çantanızı hazırlamanız gerekir. Deprem çantasında olması gerekenler;
- En az 72 (3 gün) saat yetebilecek miktarda su
- En az 72 saat yetebilecek bozulmayan yiyecekler (konserve, bisküvi gibi)
- İlk yardım çantası
- Çadır
- Battaniye
- Uyku tulumu
- Yedek pilleri ile beraber kullanışlı bir el feneri
- Telefonunuzun şarj aleti (taşınabilir ve kablolu)
- Mevsim şartlarına uygun kıyafetler (şapka, çorap, yağmurluk, kazak vb.)
- Bir miktar para
- Kullandığınız sürekliliği olan ilaçlar
- Kalem ve kâğıt
- Çok amaçlı çakı
- Çakmak
- Önemli telefon numaralarının ve iletişime geçilecek kişilerin bilgilerinin bulunduğu defter ya da dosya
- Islak mendil, tuvalet kağıdı, tuvalet atıkları için poşet gibi hijyen ürünleri ve dezenfektan ürünler
Deprem esnasında bina içindeyseniz;
- Sabit olmayan, pencere, raf ve dolap gibi eşyalara yaklaşmayın.
- ÇÖK – KAPAN – TUTUN üçlüsünü uygulayın. Yaşam üçgeni oluşturabileceğiniz baza yanı, çamaşır/bulaşık makinası yanı, masa altı gibi alanlara cenin pozisyonunda çökün.
Cenin pozisyonu; başınızı iki elinizin arasına alın. Varsa kitap ya da yastık gibi koruyucu malzemeler kullanın. Sarsıntı tam olarak geçene kadar pozisyonunuzu korumaya çalışın.
Deprem bittikten sonra dikkat etmeniz gerekenler;
- Merdiven ya da acil çıkışlara ilerleyin.
- Balkon, pencere önleri ve asansörleri kesinlikle kullanmayın.
- Telefonunuzu acil durumlar ya da yangınlar haricinde kullanmamaya çalışın.
- Elektrik düğmelerine basmayın, kibrit ya da çakmak çakmayın (gaz kaçağı ya da kısa devre oluşumuna önlem olarak)
- Varsa soba ya da ısıtıcıları kapatın. Elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın.
- Cam eşyalardan uzak durun.
- Gerekli malzemeleri alarak, kontrol ederek dışarı çıkarak toplanma alanlarına ulaşmaya çalışın.
Deprem anında açık alanda iseniz;
- Binalardan uzak durun
- Gerilim hatları, ağaç gibi devrilme/kopma olasılığı olan alanlardan uzaklaşın
- Deniz kenarında iseniz yüksek alanlara doğru ilerleyin
- Toprak kayması, heyelan riski olan alanlardan uzaklaşın
- Kanalizasyon, doğalgaz hatları olduğunu düşündüğünüz alanlarda durmayın
Deprem yıkıcı ve hasarlı ise, göçük altında kaldıysanız, kesinlikle panik yapmayın. Nefes alacak bir alan açın. Sesler net gelene kadar bağırarak, enerjinizi harcamadan bekleyin. Seslerin kesilmesini, size seslenilmesini bekleyin. Uyumaya çalışın. Enerjinizi idareli kullanın. Panik olmadan yavaş ve sistemli nefes almaya çalışın. Yardım ekiplerini hissettiğinizde, ses vermeye ya da elinize alabileceğiniz bir metal, demir, tahta parçası ile ritmik sesler çıkarmaya çalışın.
Depremde kurtulanlar içindeyseniz, telefonunuzu kullanmak yerine yakın çevrenize SMS ya da diğer uygulamalar üzerinden ulaşmaya çalışın. Toplanma alanına gidin. Giderken çevrenizde yardım edebileceğiniz kişilerin olup olmadığını kontrol edin. Artçı sarsıntıların olabileceğini düşünerek, az hasarlı ya da hasarlı yüksek binalara yaklaşmayın. Özel araçlarınızı kullanmayın. Yardım ekiplerinin olay yerine hızlı ulaşabilmesi için yolların boş olması en önemli konudur.