Sosyal fobi en genel tanımıyla kişinin, sosyal ortamlarda yargılanacağı ve rezil olacağı düşüncesine sahip olduğu, sürekli ve bariz bir korku içinde yaşadığı kaygı bozukluğudur. Bu durum başlarda düşünsel olarak kendini şu şekillerde hissettirir;
• ‘Herkes bana bakıyor’,
• ‘Kesin saçmalayacağım!’
• ‘Rezil olacağım’ vb.
Bu düşünceler daha sonra kişide bir duygu oluşturur, bu duygu ise korkudur. Bu korku duygusundan kaynaklı kişide bazı kaçınma davranışları ortaya çıkar. Topluluk içinde yazı yazma, imza atma, yeme içme gibi davranışlardan geri dururlar. Bütün gözlerin her daim onları izlediğine inanırlar.
Bu düşünce yüzünden sosyal fobisi olan insanlar henüz başlarına gelmemiş durumların korkusunu içlerinde yaşarlar. Henüz sahneye çıkmadan sahneye çıktıklarını ve türlü aksiliklere maruz kaldıklarını hayal ederler ve yine o düşünce belirir akıllarında; ‘Rezil olacağım’. Bu henüz yaşanmamış olan anları zihinlerinde öylesine büyük bir felaket senaryosuna dönüştürürler ki doğruluğundan hiç şüphe duymadıkları gibi beyinlerini de bu konuda ikna ederler. Vücutları içlerinde bulunduklarına korku duygusuna karşı reaksiyon vermeye başlar. Kalp çarpıntısı, titreme, yüz kızarması ise bu reaksiyonun sonuçlarından sadece bir kaçıdır.
Eminim bu yazıyı okuyan çoğu insanın kafasında aynı soru oluşmuştur. Bende de böyle bir sorun olabilir mi? Öncelikle sosyal kaygının tetikleyici ve insanı mükemmel olana iten bir kaygı olduğunu bilmemiz gerekir, yani sanıldığı kadar fena bir durum değil. Ancak her şeyin olduğu gibi sosyal kaygının da fazlası zarar. Bu durum kaçınma davranışlarına yol açıyorsa ortada fobik bir durum olma ihtimali yükseliyor. Her insan bazı ortam ve durumlardan çekinebilir ancak bu durum bizi o ortama girmekten alıkoymaz aksine bazı durumlarda kamçılar. Ayrıca sosyal fobisi olan kişiler yeni ortamlarda ve arkadaşlık kurma konularında oldukça zorlanırlar. Genellikle sevilen sakin mizaçlı kişiler olurSosyal Fobi lar ama bilinçdışında sorunlarını devam ettirmek için midir bilinmez arkadaşlık konusunda oldukça farklı ve aykırı seçimlerde bulunurlar, bu onların sosyal rollerini devam ettirme şekilleridir, bilinçli olarak bunu yapmasalar da hep dışında kalacakları bir grubun parçası olurlar.
Peki sosyal fobiye neler sebep olur? Sosyal fobinin en önemli sebeplerinden biri mükemmeliyetçi ve baskıcı anne babalardır. Bu ebeveynler çocuklarına her koşulda mükemmel olmaları gerektiğini hissettirirler, çocukları üzerlerinde kurdukları baskı sebebiyle çocukta sürekli olarak bir gözün onları takip ettiği hissini oluştururlar sonuç olarak ise duygularını, düşüncelerini, kendini bastıran ve en önemlisi kaçınan sosyal fobiye sahip bir birey ortaya çıkar. Sosyal fobinin tedavisi günümüzde oldukça yaygın ve başarı yüzdesi oldukça yüksek. Tedavi yöntemi olarak bilişsel davranışçı terapinin bu alanda oldukça başarılı sonuçlar verdiği bilinmektedir. Bunun dışında bu konuyla alakalı doğru yayınları okumak ve adım adım kendimizi aşmak mümkün.
