Birçok ebeveyn çocuğunda internet bağımlılığı belirtileri gördüğünde öfkeyle birtakım işlevsiz problem çözme taktikleri uygular. Çocuğunuzun sizi işbirlikçisi değil de düşman olarak görmesini engellemek için; sınırlı internet kullanımı konusunda net kurallar oluşturmaya çalışın.

Günümüzde eğitim dahil pek çok alandaki varlığıyla günlük hayattan bağımsız düşünemediğimiz internet, çocukların da her daim hayatında. Ve tabii ki gerçek hayatla iç içe geçen bu sanal yaşamlar birçok sorunu da beraberinde getirmekte.

Peki, çocuğunuzun internetle ilişkisinde bir sorun olup olmadığına dair gözetmeniz gereken sinyaller nelerdir?

• İnternet kullanımı için belirlenen zaman sınırlamalarına uymaması

• Uyku düzenindeki değişiklikler ve buna bağlı yorgunluk hali yaşaması

• İnternet erişimi olmadığında veya kesintiye uğradığında agresif, depresif, huzursuz olması

• Ev ödevi veya ders çalışma yerine internette zaman geçirmesi

• Hobilerine ve eskiden keyif aldığı etkinliklere karşı ilgisinde düşüş yaşaması

• Arkadaşları ve/veya ailesiyle zaman geçirmek yerine internette zaman geçirmesi

• Çevrimiçi olarak tanıştığı kişilerle yeni ilişkiler kurması

• Bilgisayardan uzaktayken internete geri dönmekle meşgul görünmesi

Durumu Değerlendirin!

• Bu alarm sinyallerini fark ettiyseniz öncelikli olarak durumu değerlendirin. Çocuğunuz günün kaç saatini bilgisayar başında geçiriyor? Ne oynuyor? Nerede ve kimle oynuyor? İnternet ve bilgisayar bağımlılığı kriterlerini karşılıyor mu?

• Ebeveynler olarak ortak bir cephe belirleyin ve çocuğunuza onu sevdiğinizi ve önemsediğinizi hatırlatarak konuşmaya başlayın.

• İnternet kullanımı ile ilgili soruları ve konuşmayı eleştiri ve suçlama olarak yorumlayabilir. Bu nedenle durumuna ilişkin endişelerinizi yargılamadan, onun davranışlarında fark ettiğiniz değişimleri belirterek aktarın.

• İnternette geçirdiği süreyi ve kullanım amacını belirlemek için 2-3 hafta not tutması yönünde destekleyin. Çocuğun ya da gencin kendini izlemesi (internette geçirdiği süre ve kullanım şekli) sorunu hakkındaki farkındalığını artırarak sonraki süreçte yapılacak anlaşmaya karşı karşılaşabileceğiniz direnci azaltacaktır.

• Kontrol yönteminizi seçin. Bu yöntemi belirlerken yakınınızla beraber ortak bir yöntem belirleyin. Bu yöntem; günlük/haftalık süre belirlemek ya da internete girilecek gün sayısını azaltmak olabilir. Burada öncelikli hedef, seçeceğiniz yöntemin yakınınız tarafından uygulanabilir olmasıdır.

• İnternet veya bilgisayar kullanımı dışındaki konuları da konuşun. Başka şeylerden bahsedin. Ve bunu yaparken oyunun başında olmamasına özen gösterin.

• İnternet ve bilgisayar kullanımı konusunda koyduğunuz kurallarla beraber yeni yaşam kuralları da saptayın. Sadece bu durumla ilgili kural konması davranışın daha da artmasına neden olabilir. Kolay pes etmeyin!

• İnternete bağımlı bir çocuk, bilgisayar ya da ekran süresinin sınırlandırılması fikriyle karşılaşınca kendini tehdit altında hissedebilir. Size kendinizi suçlu ve yetersiz hissettirecek ifadeler kullanabilir.  Böyle bir durumda çocuğunuzun duygularını kabul etmeniz ancak internet kullanımı ile ilgili bulunacağınız müdahalelere odaklanmanız gerekecektir.

• Koyacağınız kuralların ne olduğunu; kurallara uyulmazsa ya da uyulursa ne olacağını; bu kuralların ne kadar süre ile geçerli olacağını, önceden karşılıklı anlaşma ile oluşturun. Bu anlaşma ise yazılı olarak hem yakınınızda hem sizde bulunsun.

• Ateşkesin bozulmasına izin vermeyin. Koyulan kuralları uygulamada tutarlı olun. Kolay pes etmeyin.

Birçok ebeveyn çocuğunda internet bağımlılığı belirtileri gördüğünde öfkeyle birtakım işlevsiz problem çözme taktikleri uygular. Çocuğunuzun sizi işbirlikçisi yerine düşman olarak görmesine neden olmamak için; sınırlı İnternet kullanımı konusunda net kurallar oluşturmaya çalışın. Bu durumun size hissettirdiklerine değil; koyduğunuz kurallara sadık kalın.

Uzman Psikolog Zehra Olcay Tuna

Moodist Psikiyatri ve Nöroloji Hastanesi